top of page

Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu

  • Yazarın fotoğrafı: Av. Ahmet Melih Kaya
    Av. Ahmet Melih Kaya
  • 16 Eyl 2024
  • 2 dakikada okunur

HAKKI OLMAYAN YERE TECAVÜZ SUÇU


Hakkı olmayan yere tecavüz suçu 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 154. Maddesinde düzenlenmiştir. Maddeye göre;


(1) Bir hakka dayanmaksızın başkasına ait taşınmaz mal veya eklentilerini malikmiş gibi tamamen veya kısmen işgal eden veya sınırlarını değiştiren veya bozan veya hak sahibinin bunlardan kısmen de olsa yararlanmasına engel olan kimseye, suçtan zarar görenin şikâyeti üzerine altı aydan üç yıla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezası verilir.

Hakkı olmayan yere tecavüz suçu

(2) Köy tüzel kişiliğine ait olduğunu veya öteden beri köylünün ortak yararlanmasına terk edilmiş bulunduğunu bilerek mera, harman yeri, yol ve sulak gibi taşınmaz malları kısmen veya tamamen zapt eden, bunlar üzerinde tasarrufta bulunan veya sürüp eken kimse hakkında birinci fıkrada yazılı cezalar uygulanır.


(3) Kamuya veya özel kişilere ait suların mecrasını değiştiren kimse hakkında birinci fıkrada yazılı cezalar uygulanır. " şeklinde hüküm altına alınmıştır.


SUÇUN UNSURLARI


FİİL:


Hakkı olmayan yere tecavüz suçunun fiili failin işgal kastı ile zilyedin hâkimiyetinde olan taşınmaza yapmış olduğu tecavüz fiil olarak nitelendirilmektedir. Yönetmelikte tecavüz; taşınmaz malı zorla veya zilyedinden habersiz olarak işgal etmek veya ele geçirmek veya taşınmazın aynında değişiklikler meydana getirmek olarak tanımlanmıştır. Müdahale ise; zilyedin taşınmaz mal üzerindeki mutlak hakimiyetini kısmen veya tamamen ihlal etmektir.” şeklinde belirtilmiştir.


2. FAİL:


Söz konusu suçun faili gerçek ve tüzel kişiler tecavüz ve müdahalede bulunarak bu suçun faili olabilmektedir. Bununla birlikte gerçek kişiler tarafından gerçekleştirilecek tecavüz ve müdahalede kişinin hak ehliyetine sahip olması yeterlidir.


3. MAĞDUR:


Hakkı olmayan yere tecavüz suçunda mağduru taşınmaz veya eklentinin malikidir. Bahse konu kanun maddesinin ikinci fıkrası bakımından ise yararlanma hakkı engellenen köy halkı suçun mağdurudur. Aynı kanun maddesinin üçüncü fıkrası bakımından ise mağdur suyun sahibi gerçek kişidir.


4. SUÇUN MANEVİ UNSURLARI:


Hakkı olmayan yere tecavüz suçu kasten işlenebilen suçlardandır. Yani suçun oluşabilmesi için ikinci tecavüz eyleminin de yerine getirilmiş olması gerekmektedir. Söz konusu suçun taksirle işlenmesi kanun kapsamında düzenlenmediğinden taksirle meydana getirilen fiilin cezalandırılması mümkün değildir.


5. SORUŞTURMA VE YAPTIRIM USULÜ:


Hakkı olmayan yere tecavüz suçu sadece birinci fıkrası bakımından uzlaşmaya tabi suçtur. İkinci ve üçüncü fıkra bakımından işlenen suçlar uzlaşmaya tabi değildir.


Bununla birlikte söz konusu kanun maddesinin birinci fıkrası bakımından işlenen suç şikayete tabi suçlardandır. Şikayet süresi ise fail ve fiilin öğrenilmesinden itibaren altı aydır. Aynı maddenin ikinci ve üçüncü fıkrası bakımından işlenen suçlar şikayete tabi olmayıp resen soruşturulan suçlar kapsamındadır.


Hakkı olmayan yere tecavüz suçu 2 ve 3. Fıkrası bakımından seri muhakeme usulü uygulanabilir fakat birinci fıkrası bakımından seri muhakeme usulü uygulanamayacaktır.


Söz konusu suç bakımından suçun işlendiği yer asliye hukuk mahkemesi görevlidir.

bottom of page